Ngày 23 tháng Chạp hàng năm, người dân khắp Việt Nam lại háo hức chuẩn bị cho lễ cúng Ông Công Ông Táo – một phong tục quan trọng trong đời sống văn hóa truyền thống. Tại Hà Nội, không khí của ngày lễ này năm 2025 vẫn đậm nét cổ truyền nhưng cũng mang những dấu ấn hiện đại, phản ánh sự hòa quyện giữa giá trị truyền thống và lối sống thời nay.
1. Ý nghĩa truyền thống của ngày Ông Công Ông Táo
Theo quan niệm dân gian, Táo Quân là vị thần cai quản bếp núc, bảo vệ sự ấm no và hạnh phúc của mỗi gia đình. Ngày 23 tháng Chạp là thời điểm các vị Táo lên chầu trời để báo cáo Ngọc Hoàng về những việc xảy ra trong năm qua. Đây cũng là dịp để các gia đình bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
2. Không khí chuẩn bị tại Hà Nội
Tại Hà Nội, từ đầu tháng Chạp, các khu chợ truyền thống như chợ Đồng Xuân, chợ Hàng Bè hay chợ hoa Quảng Bá đã trở nên nhộn nhịp với hàng loạt mặt hàng phục vụ lễ cúng.
- Cá chép vàng: Đây là vật phẩm không thể thiếu, tượng trưng cho phương tiện đưa Táo Quân lên trời. Giá cá chép năm nay dao động từ 50.000-150.000 đồng/bộ (3 con), tùy loại cá và kích thước.
- Đồ lễ cúng: Các bộ mũ ông Táo, vàng mã, đèn nến được bày bán với nhiều kiểu dáng đa dạng. Giá mỗi bộ từ 100.000-300.000 đồng.
- Hoa quả: Các loại trái cây như bưởi, quýt, chuối và dưa hấu được lựa chọn kỹ lưỡng để bày biện mâm cỗ đẹp mắt.
3. Nghi lễ cúng Ông Công Ông Táo tại gia đình Hà Nội
Sáng ngày 23 tháng Chạp, các gia đình ở Hà Nội thường dọn dẹp bàn thờ, sắp xếp mâm lễ tươm tất để tiễn Táo Quân về trời.
- Mâm cỗ cúng: Thông thường, mâm cỗ bao gồm gà luộc, bánh chưng, xôi gấc, canh măng, nem rán và các món ăn truyền thống khác. Mỗi món ăn mang ý nghĩa cầu chúc cho một năm mới no đủ và bình an.
- Phóng sinh cá chép: Sau khi hoàn thành lễ cúng, người dân mang cá chép ra sông, hồ để phóng sinh. Các địa điểm quen thuộc như Hồ Tây, sông Tô Lịch, hồ Hoàn Kiếm luôn tấp nập người dân thả cá.
Tuy nhiên, những năm gần đây, phong trào “cúng lễ văn minh” được nhiều người dân Thủ đô hưởng ứng. Thay vì thả túi nilon xuống nước, mọi người đã ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường, bỏ túi rác đúng nơi quy định.
4. Xu hướng mới trong lễ Ông Công Ông Táo năm 2025
Bên cạnh các nghi thức truyền thống, ngày lễ năm nay còn mang đậm dấu ấn của xu hướng hiện đại:
- Đặt mâm cỗ online: Nhiều gia đình bận rộn đã chọn dịch vụ đặt mâm cỗ qua các ứng dụng giao hàng. Các mâm cỗ được chuẩn bị sẵn, đầy đủ các món truyền thống với giá từ 1-2 triệu đồng.
- Sử dụng đồ cúng thân thiện môi trường: Thay vì đồ vàng mã, một số người lựa chọn các sản phẩm trang trí làm từ lá chuối, giấy kraft để giảm thiểu rác thải.
5. Địa điểm tổ chức sự kiện cộng đồng tại Hà Nội
Nhiều khu vực tại Hà Nội tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật nhân dịp Ông Công Ông Táo, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia:
- Phố đi bộ Hồ Gươm: Trưng bày các mô hình cá chép khổng lồ và tổ chức trò chơi dân gian.
- Làng gốm Bát Tràng: Triển lãm các sản phẩm gốm tái hiện hình ảnh Táo Quân và cá chép đầy sáng tạo.
6. Lời nhắn gửi cho ngày lễ thêm ý nghĩa
Ngày Ông Công Ông Táo không chỉ là dịp để tiễn năm cũ mà còn là cơ hội để các gia đình sum họp, bày tỏ lòng biết ơn và giáo dục con cháu về nét đẹp văn hóa Việt. Đồng thời, việc tổ chức lễ cúng một cách văn minh, bảo vệ môi trường là hành động thiết thực để giữ gìn truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ sau.
Chúc người dân Hà Nội đón một ngày lễ Ông Công Ông Táo ấm áp, an lành và đầy ý nghĩa!