Melanin -  “chìa khóa màu sắc” của tóc

Màu tóc được quyết định bởi melanin, sắc tố do các tế bào hắc tố (melanocyte) trong nang tóc sản xuất. Khi các tế bào này ngừng hoạt động hoặc sản xuất melanin giảm, tóc dần mất màu, chuyển sang xám rồi trắng.

(Ảnh minh họa)

Nghiên cứu đăng trên Nature (2020) cho thấy, mỗi nang tóc có “ngân hàng melanocyte” riêng. Khi các tế bào gốc melanocyte cạn kiệt, nang tóc không thể tái tạo melanin, dẫn tới tóc bạc.

Nguyên nhân gây ra tóc bạc sớm

Di truyền là yếu tố hàng đầu quyết định độ tuổi tóc bạc, nếu cha mẹ hoặc ông bà có xu hướng bạc tóc sớm, khả năng bạn gặp tình trạng này cũng rất cao. 

Một nghiên cứu trên European Journal of Dermatology (2013) chỉ ra hơn 90% trường hợp tóc bạc sớm liên quan đến di truyền. Bên cạnh đó, căng thẳng kéo dài làm tăng cortisol, ảnh hưởng đến tế bào sắc tố tóc. 

Nghiên cứu của Đại học Harvard (2020) chứng minh stress kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm cạn kiệt tế bào gốc melanocyte, đẩy nhanh quá trình tóc bạc. Ngoài ra, thiếu hụt vitamin B12, sắt, đồng, kẽm cũng làm giảm sản xuất melanin. 

Theo Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology (2016), người bị tóc bạc sớm thường có mức vitamin B12 và sắt thấp hơn bình thường. 

Một số bệnh lý tiềm ẩn cũng là nguyên nhân, bao gồm rối loạn tuyến giáp (cường giáp, suy giáp), các bệnh tự miễn như bạch biến, lupus ban đỏ hoặc hội chứng lão hóa sớm Werner. Những bệnh này có thể phá hủy tế bào sắc tố, gây bạc tóc, rụng tóc, khô xơ và là dấu hiệu cảnh báo cần kiểm tra sức khỏe tổng thể.

Các điều trị và phòng ngừa tóc bạc sớm

Dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa, nhưng chúng ta có thể làm chậm tóc bạc và duy trì mái tóc khỏe mạnh lâu dài. 

Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, nên bổ sung đầy đủ vitamin nhóm B, sắt, đồng và kẽm từ thịt đỏ, hải sản, trứng, rau lá xanh đậm và các loại hạt để hỗ trợ sản xuất melanin. 

(Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, chăm sóc tóc đúng cách cũng cần thiết, có thể sử dụng dầu gội, dầu xả hoặc tinh chất dưỡng chứa biotin, keratin và collagen giúp củng cố nang tóc, duy trì độ chắc khỏe và làm chậm quá trình mất màu. 

Ngoài ra, các phương pháp điều trị như nhuộm tóc tự nhiên, laser kích thích nang tóc hoặc dùng thuốc mọc tóc (Minoxidil) đều mang lại hiệu quả nhưng cần có tư vấn y khoa trước khi sử dụng. Đặc biệt, liệu pháp tế bào gốc đang mở ra hy vọng mới khi hướng tới tái tạo tế bào sắc tố trong nang tóc, từ đó khắc phục tóc bạc từ gốc. 

Để phòng ngừa tóc bạc sớm, cần quản lý tốt căng thẳng, ngủ đủ giấc, hạn chế hút thuốc lá, tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm và giảm sử dụng hóa chất tạo kiểu tóc thường xuyên.